In het kort
- De mondgezondheid bij kwetsbare ouderen staat onder druk
- Het beeld bestaat dat klachten als pijn en droge mond bij het ouder worden horen
- Dit is niet juist: aan de klachten is vaak iets te doen
- Dagelijkse verzorging is van groot belang
Veel ouderen krijgen last van problemen in de mond. Dat is niet alleen hinderlijk. Het kan ook effect hebben op de fysieke en psychische gesteldheid. Het is daarom belangrijk om problemen tijdig te signaleren.
Omdat de klachten haast ongemerkt ontstaan worden ze niet altijd opgemerkt. Het idee is ook: pijn en droge mond horen bij ouderdom. Dat is niet juist. Met de juiste aandacht is het mogelijk veel problemen te voorkomen.
In deze rubriek lichten we een aantal problemen die zich voor kunnen doen in de mond toe.
Droge mond
Veel ouderen hebben last van een droge mond. Bij een droge mond wordt er te weinig speeksel geproduceerd en/of ervaren. Dat kan een groot effect hebben op de mondgezondheid én indirect ook voor de algemene gezondheid.
Dat speekselproductie afneemt is vaak een bijwerking van het gebruik van verschillende medicijnen. Dit kan klachten tot gevolg hebben zoals problemen met spreken, eten, slikken en slechte houvast van een gebitsprothese.
Voor het omgaan met een droge mond hebben we een handleiding / SwipeGuide ontwikkeld. Onze app helpt bij:
- Het signaleren van de noodzaak
- Beoordeel de factoren
- Ondersteunende aanpak
Bekijk zelf de handleidingen.
Drukplekken
Bij ouderen die een gebitsprothese dragen, kan een drukplek ontstaan doordat de randen van de gebitsprothese te lang zijn geworden. U ziet dan een rode plek of wondje in de mond. Dat is pijnlijk bij het indoen van de gebitsprothese en bij het eten.
De protheserand moet dan worden ingekort door een tandprotheticus of tandarts.
Schimmelinfecties
Er kan een schimmelinfectie voorkomen in de mond en deze kan zich uitbreiden naar de mondhoeken. Verwijs dan naar een huisarts. Is er (ook) sprake van een slecht passende gebitsprothese, verwijs dan naar een tandarts of tandprotheticus.
Gezwollen tandvlees
Wanneer er sprake is van gezwollen tandvlees, dat bloedt bij het tandenpoetsen en dat niet overgaat na een paar dagen nauwkeurig poetsen, maak dan een afspraak bij de tandarts of mondhygiëniste.
Abcessen en fistels
Maak bij abcessen (u ziet dan een zwelling) of fistels (dan ziet u een bultje, waar bij aanraking viezigheid uit komt) een afspraak bij een tandarts.
Afgebroken tanden & kiezen
Bij afgebroken tanden of kiezen maak dan een afspraak bij de tandarts.
Invloed op de algehele gezondheid
Over de relatie tussen de gezondheid van de mond en de rest van het lichaam wordt steeds meer bekend. Veel aandoeningen worden in de mond als eerste zichtbaar, bijvoorbeeld in de vorm van pijnklachten, wondjes, ontstekingen of schimmel.
Een slechte mondgezondheid vergroot daarnaast het risico op longontsteking en op hart- en vaatziekten en wordt onder andere geassocieerd met een slechter gereguleerde diabetes mellitus type 2, nierinsufficiëntie, cardiovasculair accident, een verhoogde kans op aspiratiepneumonie, ondervoeding, het ontwikkelen van en de activiteit van reuma en hersenaandoeningen. Bij mensen met suikerziekte kan een slechte mondgezondheid de bloedsuikerspiegel ontregelen.
Een slecht verzorgd gebit kan bovendien problemen geven in het sociale contact. Een gezonde mond is tevens van belang voor het goed kunnen kauwen en draagt daardoor bij aan het denkvermogen en geheugen. Dat komt doordat kauwen de doorbloeding van de hersenen stimuleert.
Alle reden om aandacht te geven aan goede mondverzorging en samenwerking tussen zorgprofessionals. Een gezonde mond is van levensbelang, zeker bij het ouder worden!